– 1941 roku:
We wsi Skorodyńce pow. Czortków: „13.04.41 r. zamordowana została w Skorodyńcach nauczycielka (pochodząca z Czortkowa) – Wałkówna Maria (c. Stanisława), a w lesie zastrzelono Polaka – Soleckiego Franciszka, który powracał z pracy do domu”. (Kubów…, jw.). Stanisława Czarnecka (z domu Szatkowska) wspomina: Pierwsze morderstwo w naszej miejscowości miało miejsce w nocy z pierwszego na drugi dzień Świąt Wielkanocnych 1941 r., dokonali go miejscowi Ukraińcy . Maria Wałkówna – polska nauczycielka pochodziła z Czortkowa, a pracowała w szkole w Skorodyńcach. Wróciła z domu do wsi tu przed wieczorem pierwszego świątecznego dnia. Wyszłam z koleżankami na jej powitanie zupełnie przypadkowo. Wyznała nam wówczas, że jej przedwczesny powrót spowodował zły sen z ostatniej nocy. Śniło jej się mianowicie, że bandyci ze wszystkiego ją ograbili. Po powrocie do wynajmowanego we wsi pokoju udała się na spoczynek. Późnym wieczorem ktoś zaczął dobijać się do jej okna. Zaniepokojona przeszła do mieszkania Andrzeja Sawickiego (u którego mieszkała), aby powiedzieć mu o tym. Tak mówił mi on sam po jej śmierci. Kiedy nauczycielka była u Sawickiego, weszli do niego Ukraińcy. Poczęstowała ich wtedy słodyczami i papierosami, z czego byli bardzo zadowoleni. Pod koniec spotkania zapewnili ją, że może spać spokojnie, bo oni pełnią wartę i nic złego się nie wydarzy. Gdy wyszła z mieszkania Sawickiego, Ukraińcy zadrutowali jego drzwi, weszli do pokoju nauczycielki i dokonali morderstwa. Słychać było jej rozpaczliwy krzyk. Sawicki nie mógł otworzyć swoich drzwi, więc otworzył okno, krzyczał i prosił o ratunek. Sąsiedzi przybiegli i pozostali do rana na podwórku. Ale było już za późno. Mordercami byli: Mykoła Hapij i i Anton Szewciw. Ci sami, którzy zapewniali nauczycielkę, że nic złego jej się nie stanie. Wczesnym rankiem pojawiła się sowiecka policja. Wraz z innymi ludźmi weszłam do pokoju nauczycielki. Zamordowana leżała na łóżku. Ciosy zadane były nożem: w szyję, piersi i inne części ciała. Krew trysnęła aż na sufit. Zbryzgane były też ściany. Nauczycielka Maria Wałkówna cieszyła się w naszej miejscowości autorytetem. Środowisko bardzo ją lubiło. Była życzliwa i miła dla otoczenia szkolnego i dla wszystkich mieszkańców wsi. To zabójstwo było ciężkim przeżyciem dla nas wszystkich – Polaków. Postanowiliśmy wziąć udział w pogrzebie. Pochowana została w Czortkowie, w rodzinnym grobowcu Kotowiczów. W moim domu wykonaliśmy wieniec, a w Czortkowie kupiliśmy szarfę z napisem “Ostatnie pożegnanie”. Na pogrzebie było nas 24 osoby młodych Polaków ze Skorodyniec. Od początku przygotowań do pogrzebu byliśmy obserwowani bacznie przez Ukraińców. Dali nam później odczuć swoje niezadowolenie. (www.pnikut.net › teksty › Biuletyn ) „Walkówna Danuta, pochodziła z Czortkowa, nauczycielka; została zamordowana przez poderżnięcie gardła 13 kwietnia 1941 roku we wsi Skorodyńce pow. Czortków, zbrodni dokonał miejscowy Ukrainiec Antoni Szewciw.”. (Wiktor Chmieluk; Komański…, s. 694) „13.04.41 r. zamordowana została w Skorodyńcach nauczycielka (pochodząca z Czortkowa) – Wałkówna Maria (c. Stanisława), a w lesie zastrzelono Polaka – Soleckiego Franciszka, który powracał z pracy do domu”. (Kubów…, jw.).
– 1943 roku:
We wsi Mysłów pow. Kałusz Ukraińcy zamordowali 3-osobową rodzinę polską (rodziców z córką).
We wsi Ulaniki II pow. Łuck Ukraińcy uprowadzili i zamordowali w lesie 55-letnią nauczycielkę Celinę Kolibską oraz 28-letnią Stanisławę Daszkiewicz.
13 kwietnia 1943 roku wybuchła tzw. „sprawa katyńska”.
– 1944 roku:
We wsi Chodywańce pow. Tomaszów Lubelski Ukraińcy zamordowali 19 Polaków oraz 2 Ukraińców i 1 Ukrainkę, w tym ks. Jakuba Jachułę, którego uprowadzili do lasu, gdzie obcinali mu kolejno różne części ciała a w końcu piłą przecięli tułów (Konieczny…, s. 192). Patrz: 1 kwietnia 1944 roku we wsi Poturzyn.
W kol. Edwardpole pow. Włodzimierz Wołyński w walce z UPA poległ 1 partyzant 27 DWAK.
We wsi Hanaczów pow. Przemyślany Ukraińcy ostrzelali kolumnę ewakuacyjną zabijając około 10 Polaków (Motyka…, s. 388; Ukraińska…). „13 kwietnia 1944 roku kilkanaście rodzin z Hanaczowa, mieszkających przeważnie od strony Hanaczówki i Siedlisk, postanowiło wyjechać, zabierając ze sobą na furmanki najpotrzebniejsze rzeczy, żywność, pościel i ubrania. Około godziny 10 przejeżdżając koło kościoła zostały zatrzymane przez żołnierzy Oddziału Leśnego. Kpt. “Julian ” ksiądz “Wiktor “, por. “Strzała” tłumaczyli im, że wyjazd w tym dniu jest bardzo niebezpieczny, gdyż w okolicznych lasach mogą grasować jeszcze bandy UPA. Skuteczną osłonę, dla tak dużej kolumny wozów będzie ciężko zorganizować, ponieważ należy się zawsze liczyć z ponownym atakiem na wieś. W tym czasie akurat przybył z osłoną ze stacji Krosienko-Zaciemne “Jurand” i poinformował dyskutujących , że w kilku najbliższych dniach zostanie zorganizowana bezpieczna ewakuacja mieszkańców Hanaczowa do Biłki Szlacheckiej i Królewskiej i do Czyszek. Podczas tych pertraktacji informator z wieży kościelnej przekazał meldunek, że od strony Hanaczówki i Dąbrowy pojawiły się grupy Ukraińców. Po kilku minutach zaczęto ostrzeliwać wieś. W tej sytuacji nie można było dać osłony, bo w każdej chwili groził nowy napad ukrainski. Wyjeżdżający, między innymi Marcin Dyl i Józef Łamasz mimo perswazji księdza “Wiktora ” i sprzeciwu porucznika “Strzały” pod osłoną kilku żołnierzy pojechali w kierunku stacji. Ukraińcy ostrzelali ich, gdy furmanki znalazły się około 2 km od Hanaczowa. Pomimo wysłania natychmiastowej odsieczy zginęło 10 osób z konwoju. Poległym żołnierzom AK i pomordowanym urządzono uroczysty pogrzeb i pochowano w jednej wspólnej mogile”. (http://piotrp50.republika.pl/2obronahanaczowa.html). Zamordowani zostali: Dyl Marcin, lat 67; Dyl Józef, lat 35; Dyl Maria, lat 28; Dyl Mikołaj, lat 16; Ilków Stanisław, lat 43; Ilków Józef, lat 14; Nieckarz Michał, lat 17. (Józef Wyspiański: Barbarzyństwa OUN-UPA, Lubin 2009, s. 216 – 219).
We wsi Horodnica pow. Horodenka: „13.04.1944 r. zostali zam. Dobrowolski Marian – kowal, z żoną, byli torturowani.” (Prof. dr hab. Leszek S. Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.; Seria – tom 8).
W przysiółku Huta Suchodolska pow. Bóbrka: „spalono Hutę Suchodolską, mordując 23 osoby”. („Wiadomości z Ziem Wschodnich” nr 6, w: http://koris.com.ua/other/14728/ index.html?page=185).
We wsi Kopań pow. Przemyślany zamordowali 7 Polaków, w tym 4 kobiety.
We wsi Mysłów pow. Kałusz zamordowali 9 Polaków, w tym rodziców z 19-letnią córką.
We wsi Rudki (Ruda Sielecka?) pow. Kamionka Strumiłowa podczas napadu Polacy bronili się, zginęło 30 Polaków i 70 Ukraińców. Podana miejscowość: „Rudki koło Kamionki Strumiłowej” („Sprawozdanie sytuacyjne z ziem polskich”, nr 15/44; w: Instytut Polski i Muzeum im. gen Sikorskiego w Londynie, No: PRM – 122).
We wsi Woroniaki pow. Złoczów: „zabito 1 Polaka, spalono 2 polskie gospodarstwa i skatowano w okrutny sposób 1 Polkę za to, że jej mąż znajduje się w wojsku polskim w Anglii” (AAN, DR, sygn. 202/III/121, k. 287 – 290).
We wsi Zapust Lwowski pow. Brzeżany w kolejnym napadzie zamordowali 24 Polaków a kilkunastu zostało ciężko poranionych i poparzonych. „We wsi Narajów pow. Brzeżany od 1933 roku proboszczem miejscowej rzymskokatolickiej parafii był ksiądz Antoni Lisak (1889-1970), który po napadach Ukraińców w 1944 roku wyjechał do Brzeżan. Dzięki prowadzonym na bieżąco w czasie wojny przez księdza Lisaka zapisom w księdze zgonów poznajemy skalę ukraińskiego ludobójstwa oraz ofiary – z imienia i nazwiska. Musimy jednak pamiętać, że jest to jednak zaledwie fragment, gdyż wiele ofiar pochowano bez kapłana albo przez duchownych greckokatolickich, a wiele z nich leży do dziś w nieznanych mogiłach w lasach czy na polach. Lista ofiar na podstawie Księgi Zgonów parafii Narajów (tom obejmuje lata 1903-13.05.1945).
We wsi Narajów pow. Brzeżany: ofiary ukraińskiego napadu na wieś Zapust Lwowski (przysiółek Narajowa) – data zgonu w księdze 13 kwiecień 1944 r., przyczyna śmierci: occisus (zabity/zabita/zabite). W większości przypadków nie wpisano daty pogrzebu, czyli zapewne zamordowanych pogrzebano tego samego dnia lub nie było przy pochówku księdza. W literaturze kresowej odnotowano dwa duże ataki na Zapust: 11 i 13 kwietnia 1944 roku, zaś liczbę zabitych określono na 105 osób (11.04 – 81 zabitych i 13.04. – 24 ofiary, Zob. Grzegorz Rąkowski, Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Podole, Pruszków 2005, s. 366). Dane wpisane przez księdza Lisaka są dość szczegółowe: poza imieniem, nazwiskiem i wiekiem podał też rodziców lub małżonka zmarłego.
Józef Prucnal, mąż Marii Kosmali, lat 54,
Andrzej Prucnal, mąż Marii Struzik, lat 32,
Marianna Prucnal, z domu Struzik, żona Andrzeja, lat 31,
Franciszek Kozioł, mąż Władysławy Mruczek, lat 36,
Genowefa Władysława Kozioł, z domu Mruczek, żona Franciszka, lat 29,
Kazimierz Kozioł, syn Franciszka i Genowefy Władysławy Mruczek, lat 8,5,
Joanna Brzezińska, z domu Grabowska, żona Józefa, lat 29,
Zbyszek Brzeziński, syn Józefa i Joanny Grabowskiej, lat 5,
Wiktoria Grabarska (Grabowska), z domu Nosal, żona Stefana, lat 54,
Helena Mazur, z domu Grabarska, wdowa po Franciszku, lat 22,
Kazimierz Dziuba, mąż Ewy Janowicz, lat 44,
Władysław Dziuba, syn Kazimierza i Ewy Janowicz, lat 7,
Edward Janowicz, syn Kazimierza i Anny Sito, lat 18,
Jakub Kasak, wdowiec po Ewie, lat 75,
Ewa Kasak, niezamężna, lat 73,
Antonina Tomczyk, z domu Chudzik, żona Szymona, lat 32,
Genowefa Tomczyk, córka Szymona i Antoniny Chudzik, lat 10,
Franciszek Tomczyk, syn Szymona i Antoniny Chudzik, lat 7,
Kazimiera Tomczyk, córka Szymona i Antoniny Chudzik, lat 2,
Jan Tomczyk, syn Szymona i Antoniny Chudzik, 3 tygodnie,
Wojciech Byra, mąż Anny Sudół, lat 51,
Anna Byra, z domu Sudół, żona Wojciecha lat 42,
Tadeusz Byra, syn Wojciecha i Anny Sudół, lat 5,
Mieczysław Byra, syn Wojciecha i Anny Sudół, lat 3,
Edward Szwed, syn Adama i Katarzyny Krawiec, lat 16,
Marcin Szwed, syn Adama i Katarzyny Krawiec, lat 13,
Marian Nazarkiewicz, mąż Sabiny Kuczyńskiej, lat 58,
Leon Zieliński, syn Józefa i Marceli Łuczyńskiej, lat 12,
Katarzyna Jurkowska, z domu Dziuba, wdowa po Stanisławie, lat 36,
Kazimiera Jurkowska, córka Stanisława i Katarzyny Dziuby, lat 13,
Marian Jurkowski, syn Stanisława i Katarzyny Dziuby, lat 9,
Anastazja Zemlik, z domu Kocur, wdowa po Janie, lat 47,
Jan Franciszek Zemlik, syn Jana i Anastazji Kocur, lat 5,
Bronisława Zemlik, córka Jana i Anastazji Kocur, lat 7,
Kazimierz Zemlik, syn Jana i Anastazji Kocur, lat 3,
Maria Sudół, córka Franciszki Sudół, zamężnej Nagaj, lat 18,
Stanisław Nagaj, syn Albina i Franciszki Sudół, lat 8,
Sebastian Sudół, wdowiec po Małgorzacie Boruszce (Boruszka), lat 74, Vulneratus securi et in nosocomio mortuus (ranny zmarł w szpitalu), pogrzeb 15.04.1944 r.,
Stanisława Jurkowska, córka Stanisława i Katarzyny Dziuby, lat 7, Vulnerata et in nosocomio Brzeżanensi mortua (ranna zmarła w szpitalu w Brzeżanach), pogrzeb 15.04.1944 r.,
Ludwik Soja, syn Adama i Jadwigi Trybulskiej, lat 17,
Joanna Mazur, córka Jana Franciszka i Heleny Grabowskiej, lat 3,
Czesława Sutyła, córka Józefa i Józefy Grabowskiej, lat 4,
Edward Wilk, syn Władysława i Heleny Babak, lat 8,
Michał Hyla, mąż Domiceli Jakubas, lat 75, Vitrum cordis ex Tremore – zmarł na serce z trwogi (zawał), pogrzeb 14.04.1944 r.,
Stefan Masztalerz z Ćwierci, mąż Katarzyny Iwanickiej, lat 43,
Władysław Nowakowski, syn Ludwika i Anastazji Kawary, lat 24,
Antoni Spes, syn Bronisława i Marii Fedorowicz, lat 19,
Kazimierz Sozański, mąż Julii Spes, lat 37.
Leon Panońko, wdowiec po Annie Rymarz, lat 65, 15 maja 1944 został occisus (zabity),
Paweł Wiatkowski ze wsi Błotnia, mąż Marii Kostyszyn, ur. 8.09.1897, 20 maja 1944 został occisus in Narajów (zabity w Narajowie),
Jadwiga Stefania Drabyk, z domu Parkoła, żona Stefana, lat 33, 20 sierpnia 1944 roku została occisa (zabita),
Jan Błażków, mąż Anny Borszcz, lat 50, w sierpniu 1944 został occisus (zabity).
Piotr Prus, mąż Emilii Spes, lat 44, 15? sierpnia 1944 roku został occisus (zabity),
Emilia Prus, z domu Spes, żona Piotra, lat 50, w sierpniu 1944 roku została occisa (zabita),
Kazimierz Mogielnicki, kawaler, brat żony Michała Filipów, kaleka, lat 50, w sierpniu 1944 roku został occisus (zabity),
Maria Helena Hormańska, z domu Sładziak, żona Bronisława, lat 31, 13 sierpnia 1944 roku została occisa (zabita),
Anna Bajowska, z domu Garncarz, żona Józefa, lat 30, 13 sierpnia 1944 roku została occisa (zabita),
Władysław Szmuc, mąż Joanny Spes, lat 44, w sierpniu 1944 roku został occisus (zabity),
Wiktoria Cieśla, z domu Marszał, wdowa po Wojciechu, lat 65, w sierpniu 1944 roku został occisa (zabita).
(1939-1945. Księgi metrykalne jako dowody zbrodni. Strona 72 – 77. W: http://archiwumkresowe.pl/narajow-1939-1945-ksiegi-metrykalne-jako-dowody-zbrodni/ ).
Oraz:
Michał Rokosz, mąż Marii Bojko, lat 41, zmarł 15 marca 1945 roku, przyczyna zgonu: deportatus,
Dąbrowska, zmarła 5 marca 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Jan Szpak, mąż Anastazji Litwin, ur. 7.07.1909, brak daty zgonu, został occisus (zabity),
Maria Prus, z domu Kopytka, wdowa po Józefie, ur. 26.05.1895, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Katarzyna Prus, córka Józefa i Marii Kopystki, ur. 8.01.1921, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata.
Aniela Prus, córka Józefa i Marii Kopystki, ur. 27.04.1934, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Zofia Sobków, z domu Prus, córka Józefa i Marii Kopystki, żona Kazimierza, ur. 29.11.1922, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Józefa Machorowska, panna, córka Gabriela i Bronisławy Spes, ur. 8.07.1906, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Maria Bogumiła Jadwiga Machorowska, panna, córka Gabriela i Bronisławy Spes, ur. 17.06.1912, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Paulina Prus, z domu Kosińska, córka Kazimierza, żona Karola, ur. 30.03.1912, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata,
Michał Prus, syn Karola i Pauliny Kosińskiej, ur. 9.11.1941, zmarł 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportatus,
? Prus syn Pauliny Kosińskiej (córki Kazimierza i Katarzyny Jarockiej), ur. 1943, zmarł 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportatum,
Emilia Kuziów, córka Marii Spes i Bronisława Kuziowa (Kuziów), ur. 5.01.1938, zmarła 20 kwietnia 1945 roku, przyczyna zgonu: deportata.
Odnotowana przyczyna zgonu deportata / deportatus (deportowana / deportowany) może przywodzić na myśl przypuszczenie, że zmarli oni z różnych przyczyn w trakcie deportacji/wygnania. Nazwiska te, jako ofiary ukraińskich bojówek, znajdujemy w sporządzonym w 1992 roku przez Antoniego Dereniowskiego Wykazie Polaków z miejscowości Narajów (pow. Brzeżany) zamordowanych przez UPA w czasie II w. św. (Fundacja Osrodek Karta). (1939-1945. Księgi metrykalne jako dowody zbrodni. W: http://archiwumkresowe.pl/narajow-1939-1945-ksiegi-metrykalne-jako-dowody-zbrodni/ ).
– 1945 roku:
We wsi Dobcza pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 3 Polaków.
We wsi Majdan Sieniawski pow. Jarosław zamordowali 2 Polaków.
We wsi Radawa pow. Jarosław zamordowali 10-letniego chłopca polskiego (był to Tadeusz Frań), zrabowali konie, wóz i dobytek (jego ojciec zdołał uciec).
We wsi Rohaczyn Miasto pow. Brzeżany zamordowali 31 Polaków oraz 4-osobową rodzinę Łemków przesiedloną z Polski (Komański…, s. 125). Inni: 47 Polaków (Rusiński Z.: Tryptyk brzeżański, s. 43). Kubów mylnie podał datę „13.04.1944”.
We wsi Stare Sioło – Zalesie pow. Lubaczów zamordowali 1 Polaka