kalendarz pamięci polskich ofiar ukraińskiego ludobójstwa, 20 kwietnia

– 1943 roku:

We wsi Horodno pow. Luboml Ukraińcy zamordowali 1 Polaka, instruktora rolnego. „Knapiński Jan, s. Piotra i Jadwigi, lat 45, (+20.04.1943), zginął we wsi Horodno”.  (Osoby ze wsi Kąty pochowane na cmentarzu rzymskokatolickim w Lubomlu. Cmentarze polskie na terenie łuckiego okręgu konsularnego; w: www.luck.msz.gov.pl/resource/c2522e57-eddb-47ad-a5c7-8d96d2e66da3 ).

We wsi Huta pow. Chełm: 20 IV 1943. Funkcjonariusze SS oraz Ukraińcy, pozostający w służbie hitlerowskiej, otoczyli o świcie wieś i dokonali obławy na wysiedlonych zbiegów z pow. Hrubieszów. Ujęli ok. 30 osób, spośród których 5 rozstrzelali na miejscu. Wśród rozstrzelanych był miejscowy nauczyciel.

W miasteczku Kołki pow. Łuck zmarła poraniona bagnetami przez Ukraińców Malwina Skórzewska, lat 43.

We wsi Makoterty pow. Równe Ukraińcy zamordowali Katarzynę Nowakowską, lat 71, jej syna Aleksandra,  lat 44, synową Annę, lat 44, oraz ich córkę Marię, lat 13.

W kol. Żabecznik pow. Łuck miejscowi Ukraińcy wymordowali 14 Polaków stosując wymyślne tortury: np. 25-letniej Leontynie Zawadzkiej przed zamordowaniem zdarli z głowy włosy wraz ze skórą.

– 1944 roku: 

W miasteczku Borysław pow. Drohobycz: „Około 20.04.44 r. został zamordowany Skibiński Tadeusz.”. (Prof. dr hab. Leszek S. Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.;  Seria – tom 8). 

We wsi Chlebowice Świrskie pow. Przemyślany zamordowany został Kowalów Michał lat 23, s. Grzegorza.   (Józef Wyspiański: Barbarzyństwa OUN-UPA, Lubin 2009, s. 267).  

We wsi Jamnica pow. Tarnobrzeg obrabowali gospodarstwa polskie i zamordowali 9 Polaków.

We wsi Jędrzejówka pow. Lubaczów zamordowali 4 młodych Polaków, w tym Józefa Kossaka lat 15 z Dębin. (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa).

We wsi Kopanka pow. Kałusz: „Wykaz  polskich mieszkańców gromady Kopanki gmina Tomaszowce Landkomisariatu kałuskiego, potrzebujących pomocy w artykułach żywnościowych, zamieszkałych obecnie w Kałuszu: Radziszewski Michał 41, zabity 20/4. 1944” (1944, kwiecień/maj – Pismo PolKO Kałusz do Delegata RGO we Lwowie zawierające dwadzieścia pięć imiennych wykazów mieszkańców Landskomissariatu kałuskiego, poszkodowanych przez napady ukraińskie. W:  B. Ossol. 16221/1, s. 201-277, 281).

We wsi Krowica Hołodowska pow. Lubaczów zamordowali i spalili w domach 6 Polaków, w tym kobietę.

We wsi Narajów pow. Brzeżany został zamordowany Wiatkowski Paweł mąż Marii l. 47 (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw., tom 7).

We wsi Niedzieliska pow. Przemyślany został zabity w lesie Czerniak Karol, lat 76, tkacz.

We wsi Niemistów pow. Lubaczów zamordowali Franciszka Jaroszewicza ur. 1926 r.. (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa). 

We wsi Rozważ pow. Złoczów: „Napad nastąpił 20.04.1944 r. Zostali zamordowani: 1-2. Bańkowski Tadeusz l. 30 i jego żona Katarzyna i.n.; 3-4. Korczyński Tomasz i jego żona Tekla; 5-6. Koziorowski Michał i żona Maria l. 65; 7. Liszczelski Jan l. 60 8. Mach Michał l. 87; 9-10. Parobecki Bronisław i Mikołaj (ojciec i syn). 11-12. Wierzbicki Jan l. 60 i jego żona i.n.; 13. Wojtyna Antoni l. 70; 14-15. Wojtyna Stanisław l. 55 i Władysław l. 35. Sprawcy są znani”. (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw., tom 7). 

We wsi Rybotycze pow. Dobromil zastrzelili gajowego o nazwisku Korbecki. Inni: Koło wsi Rybotycze pow. Dobromil Ukraińcy zamordowali mieszkańca Rybotycz Jana Korbeckiego, ur. 12 V 1901 r., gajowego. „Zamordowany 20 IV 1944 r. Ukraińców w lesie Grabnik w pobliżu Rybotycz. Jako dzień jego śmierci w Księdze zgonów parafii Rybotycze odnotowano 27 IV 1944 r. Należy domniemywać, wspomniany gajowy, jak podaje meldunek OUN, został zamordowany 20 IV 1944 r. Być może zwłoki odnaleziono dopiero po 7 dniach i taką datę zapisano w księdze zgonów.” (Andrzej Zapałowski: Granica w ogniu. Warszawa 2016, s. 209).

We wsi Rzeczki pow. Rawa Ruska zamordowali 30 Polaków (Sowa…, s. 235).  Patrz też wyżej: 17 kwietnia…; oraz: 17 i 20 kwietnia…   

We wsi Sucha Wola pow. Lubaczów zamordowali Annę Wojtak, lat 73. 

We wsi Świrz pow. Przemyślany zamordowany został Partyka, lat 31. ( Józef Wyspiański: Barbarzyństwa OUN-UPA, Lubin 2009  s. 257 – 258).

– 1945 roku: 

We wsi Borownica pow. Przemyśl Ukraińcy podczas napadu rozpoczętego o świcie obrabowali i spalili 200 budynków oraz zamordowali 62 Polaków (inni: 70 Polaków), począwszy od 3-miesięcznej Tereski Wójcik po 90-letnią Katarzynę Zimoń. Omelan Płeczeń biorący udział w rzezi Polaków podawał, że było około 200 ofiar. ( Motyka…, s. 255; Tak było…)  20 kwietnia, równocześnie z napadem UPA na Borownicę, ukraińscy bandyci wymordowali wszystkie polskie rodziny w przysiółkach Ulucza Czertrżu i Pasiekach w sumie 18 osób. (Bronisław Zielecki: Moje życie czyli Historia Polaka z Ulucza. Warszawa 2014 r.; w:  http://docplayer.pl/24841458-Bronislaw-zielecki-moje-zycie-czyli-historia-polaka-z-ulucza-warszawa-2014-r.html#show_full_text ).

We wsi Janówka pow. Tarnopol Ukraińcy zastrzelili 3 Polaków: dwóch mężczyzn i kobietę, gdy na polu siali  zboże. 

We wsi Krowica Hołodowska pow. Lubaczów 20 kwietnia 1945 r. zamordowali Michała Zelisko ur. 1872 r., Jana Jurzynimasza ur. 1877 r., oraz milicjanta Zbigniewa Frysztackiego. (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa.). Inni: spalili żywcem w domach 2 Polaków, lat 68 i 73. 

We wsi Leżachów pow. Jarosław zamordowali 6 Polaków.

We wsi Lipowiec pow. Jaworów Ukraińcy zamordowali milicjanta Mieczysława Stopińskiego lat 25. (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa.). 

W miasteczku Lubaczów woj. rzeszowskie zamordowali Zbigniewa Frysztackiego.

W leśnictwie Malawa, nadleśnictwo Bircza pow. Dobromil  został zamordowany przez Ukraińców gajowy Michał Szawaryński (Edward Orłowski…, jw.). 

We wsi Miłków pow. Lubaczów 20 kwietnia 1945 r. zamordowali Dmytro Winiarza , ur. 1922 r., Katarzynę Pizło zd. Winiarz, ur. 1919 r., Jana Popielucha , ur. 1922 r. (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa.).

– 1946 roku:

W przysiółku Brzozowiec należącym do wsi Czaszyn pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 5 Polaków: Olchowskiego, jego 2 synów, kobietę idącą z Tarnawy Dolnej i żołnierza WP.

– 1947 roku: 

We wsi Bełchówka pow. Sanok upowcy powiesili Michała Izdebskiego.