kalendarz pamięci polskich ofiar ukraińskiego ludobójstwa, 4 maja

– 1942 roku:

W kol. Jachimówka pow. Horochów Ukraińcy zamordowali małżeństwo Władysława i Stanisławę Kawarskich.

– 1943 roku: 

We wsi Omelanka pow. Kostopol Ukraińcy zamordowali 3 Polaków.

We wsi Tchory pow. Kostopol Ukraińcy zamordowali 3 Polaków: Stanisława Karczewskiego, Franciszka Sulikowskiego i Stanisława Myszakowskiego s. Piotra. „Stanisław Karczewski był spokrewniony po przez ożenek z Horoszkiewiczami. Po jego zwłoki pojechali więc Horoszkiewicze z Omelanki. Znaleźli go ukrzyżowanego na polnej gruszy, jego ręce i nogi były przywiązane do konarów drutem kolczastym. Widać był że przed śmiercią zadano mu potworne cierpienie. Pojechał uprawiać pole, pod sadzenie ziemniaków. Opowiadał mi o tym śp. Stanisław Horoszkiewicz s. Cypriana, zm. w Starym Żaganiu, ściągał go z tego krzyża, ”Jego krzyża„. Tchory znajdowały się pośród wielkich lasów. Ludność opuściła je już w kwietniu 1943 r. przenosząc się do Huty Stepańskiej. Powracała jednak w celu uprawy pól, nie wszyscy też na noc wracali do Huty Stepańskiej. Ostateczną rozprawę Ukraińcy urządzili 4 V 1943 r. Ludność ostrzeżona prze córkę zaprzyjaźnionego Ukraińca zdołała uciec, tuż przed nadchodzącymi Ukraińcami. Nadchodzący Ukraińcy widzieli uciekających mieszkańców, widząc uciekającego Franciszka Sulikowskiego wołali ” Franek nie uciekaj, wróć się, nie poznajesz nas, nie wygłupiaj się, wróć się” , Franek uwierzył i się wrócił, więcej już nikt Franka nie widział. Ukraińcy ze spaleniem Tchorów czekali do Krwawej Nocy 16 na 17 VII 1943 r. wcześniej jednak rozbierali domy, najpierw je jednak całkowicie ogołocono z wszelkiego wyposażenia”. (Janusz Horoszkiewicz; w: http://isakowicz.pl/szlakiem-wolynskich-krzyzy-tchory-gm-stydyn-wielki/ ).

– 1944 roku:

W miasteczku Cieszanów pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

We wsi Daszawa pow. Stryj: „Dn. 4 maja zamordowano jadącego autem ze Stryja do Daszawy inż. Zborowskiego i szofera Szramka.” ( „Wiadomości z Ziem Wschodnich” nr 8 ; w: http://koris.com.ua/other/14728/ index.html?page=195 ).

We wsiach Honoratówka i Młynisko koło Honoratówki pow. Rohatyń: „04.05 1944 r. zamordowano 5 Polaków NN.” (Prof. dr hab. Leszek S. Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw.;  Seria – tom 8).

We wsi Komarniki pow. Turka bojówka OUN zamordowała 8 Polaków. „Dnia 4 V 44 o godz. 24 okręgowa bojówka przeprowadziła akcję odwetową we wsi Komarniki powiat turczański. Wzięły w niej udział dwa roje. Wynik akcji: 9 spalonych gospodarstw i 8 zabitych mężczyzn. Reszta uciekła w pola, ponieważ z taką ilością ludzi nie można było otoczyć należycie całej wsi. Podczas akcji miały miejsce eksplozje amunicji i materiałów wybuchowych. Z naszej strony ofiar nie było. Akcję zakończono o godz. 1.30.” (Informacja ukraińskiego podziemia z 14 czerwca 1944 r. dotycząca antypolskich akcji w rejonie Stryja; w: Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Tom 4. Część druga. Warszawa – Kijów 2005; za: PA SBU, F. 13, spr. 376, t. 34, k. 269). 

W mieście Lubaczów zamordowali rolnika z Ostrowca Bronisława Mazura lat 56 ur. 1888 r., (IPN Opole, 21 grudnia 2018, sygn. akt S 37.2013.Zi; Postanowienie o umorzeniu śledztwa). 

We wsi Łodyna Nowa pow. Kamionka Strumiłowa Ukraińcy zamordowali 11 Polaków, w tym matkę z 2 małych dzieci.

W miasteczku Mikołajów pow. Żydaczów policjanci ukraińscy lub Ukraińcy przebrani w ich mundury zastrzelili 11 Polaków, w tym dowódcę plutonu AK.  Inni: W przysiółku Radziejów: „4.V. Grupa młodych ludzi zamordowała buchaltera w młynie, b. sierżanta Wosk Polskich. Następnie ta sama grupa rozpoczęła dalsze mordy: dotychczas podano nazwiska 11 zamordowanych, niewiadomo jednak, czy cyfra ta obejmuje wszystkie ofiary”  („Sprawozdanie sytuacyjne z ziem polskich”, nr 15/44; w: Instytut Polski i Muzeum im. gen Sikorskiego w Londynie, No: PRM – 122).

We wsi Rożniatów pow. Dolina miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polaka. („Wiadomości z Ziem Wschodnich” nr 8; w: Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Tom 4. Część druga. Warszawa – Kijów 2005; za: IPN, Kr. 075/9, t. 1, k. 252–254).

We wsi Żelechów Wielki pow. Kamionka Strumiłowa: „04.05.1944 r. zostały zam. 3 osoby, Polacy NN.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego, 2004; w: Ludobójstwo  OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich. Seria – tom 7, pod redakcją Witolda Listowskiego, Kędzierzyn-Koźle 2015; w:  http://www.kresykedzierzynkozle.home.pl/attachments/File/2__Ksi____ka_tom_7.pdf ).

– 1945 roku:

We wsi Burdiakowce pow. Borszczów: „04.05.1945 r. został zamordowany przez UPA 1 Polak NN z Istriebitielnego Batalionu” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie…, jw., tom 7).